Robusta – Đặc điểm và lợi ích cần biết

Cà phê là một trong những đồ uống yêu thích nhất trên thế giới. Và cà phê Robusta là một trong hai loại cà phê phổ biến nhất, bên cạnh cà phê Arabica. Hãy cùng khám phá những đặc điểm và lợi ích của cây cà phê Robusta trong bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về cây cà phê Robusta

Nguồn gốc và lịch sử

Cà phê Robusta được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1890 ở vùng rừng nhiệt đới của Cộng hòa Dân chủ Congo. Cây cà phê Robusta có tên khoa học là Coffea canephora và được đặt tên như vậy vì đây là loại cà phê bền bỉ và khỏe mạnh hơn so với các loại cà phê khác.

Loại cà phê này được đem trồng ở nhiều nước châu Phi và châu Á sau đó, đặc biệt là ở Việt Nam, Indonesia, và Ấn Độ. Ngày nay, Robusta chiếm khoảng 40% sản lượng cà phê toàn cầu.

Đặc điểm hình thái

Cây cà phê Robusta có thân cao từ 6 đến 12 mét, lá to, cứng và xanh đậm hơn so với cà phê Arabica. Hạt cà phê Robusta có kích thước lớn hơn, hình tròn và màu xanh đậm. Quả cà phê Robusta có màu tím đậm khi chín.

Cây Robusta có khả năng thích ứng tốt với nhiều điều kiện môi trường khác nhau và kháng bệnh tốt hơn so với Arabica, đặc biệt là bệnh nấm. Do đó, Robusta thường được trồng ở những vùng nhiệt đới có khí hậu nóng ẩm và địa hình đồi núi.

Đặc điểm và đặc tính của cà phê Robusta

Hương vị

Cà phê Robusta có hương vị đậm đà, chua, đắng và đậm đặc hơn so với cà phê Arabica. Hương vị của Robusta thường được mô tả là mạnh mẽ, sâu sắc và có vị đắng quả cứng hơn.

Hàm lượng caffeine cao

Một trong những đặc điểm nổi bật của cà phê Robusta là hàm lượng caffeine cao hơn đáng kể so với Arabica. Hàm lượng caffeine trong Robusta có thể cao gấp đôi so với Arabica, khoảng 2,2% so với 1,2% trong Arabica.

Tính chất cơ học và hoá học

Cà phê Robusta có hàm lượng đạm, chất béo, đường, axit chlorogenic và hợp chất polyphenol cao hơn so với Arabica. Đây là những đặc tính quan trọng ảnh hưởng đến hương vị và chất lượng của cà phê.

Khả năng đồng đều và ổn định

Cà phê Robusta có đặc điểm hàm lượng caffeine, hương vị và thành phần hoá học đồng đều và ổn định hơn so với Arabica, do đó đem lại sự nhất quán về chất lượng cho sản phẩm.

Sự khác biệt giữa cà phê Robusta và Arabica

Đặc điểm hình thái

Về hình thái, cây cà phê Robusta thường cao hơn, lá to và cứng hơn so với Arabica. Hạt Robusta có kích thước lớn hơn, hình tròn và màu xanh đậm hơn.

Hương vị

Cà phê Robusta có hương vị đậm đà, chua, đắng và đậm đặc hơn so với Arabica. Trong khi đó, Arabica có hương vị nhẹ nhàng, tinh tế và phức tạp hơn.

Hàm lượng caffeine

Robusta có hàm lượng caffeine cao hơn đáng kể so với Arabica, có thể gấp đôi.

Điều kiện trồng trọt

Cà phê Robusta thích nghi tốt hơn với khí hậu nóng ẩm và địa hình đồi núi, trong khi Arabica cần khí hậu ôn hòa và độ cao trên 1000m.

Giá thành

Giá của cà phê Robusta thường rẻ hơn so với Arabica do năng suất cao hơn và dễ trồng hơn.

Cách trồng và chăm sóc cây cà phê Robusta

Điều kiện khí hậu và đất đai

Cà phê Robusta thích hợp với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, nhiệt độ từ 22-30 độ C và lượng mưa từ 1500-3000 mm/năm. Đất trồng nên là đất tơi xốp, thoát nước tốt, pH từ 5-6,5 và giàu chất dinh dưỡng.

Kỹ thuật gieo trồng

Có thể gieo trồng cà phê Robusta bằng cách gieo hạt trực tiếp trên đất hoặc gieo hạt vào khay gieo để sau đó chuyển sang trồng trên đất. Cây giống cần được chăm sóc và tưới nước đều đặn trong 6-12 tháng trước khi trồng ra đồng ruộng.

Chăm sóc và bón phân

Cây cà phê Robusta cần được tỉa cành, tạo tán và cắt tỉa định kỳ để đảm bảo sức khỏe và năng suất. Cần bón phân đầy đủ dinh dưỡng, bao gồm phân hữu cơ và phân vô cơ với tỷ lệ phù hợp.

Phòng trừ sâu bệnh

Cây cà phê Robusta có khả năng kháng bệnh tốt hơn so với Arabica, tuy nhiên vẫn cần phòng trừ một số loại sâu bệnh như bệnh đạo ôn, sâu đục thân, rệp sáp… bằng các biện pháp sinh học và hóa học.

Quá trình thu hoạch và chế biến cà phê Robusta

Thu hoạch

Cà phê Robusta có thể được thu hoạch bằng tay hoặc máy, tùy thuộc vào quy mô và điều kiện của vùng trồng. Quả cà phê chín màu tím đậm được hái riêng biệt với quả chưa chín để đảm bảo chất lượng.

Xử lý sau thu hoạch

Sau khi thu hoạch, quả cà phê Robusta cần được xử lý để loại bỏ vỏ quả và lớp nhớt bao quanh hạt. Có hai phương pháp chính: phương pháp khô (hạt được phơi khô trước khi tách vỏ) và phương pháp ướt (hạt được ngâm nước và xay để loại bỏ vỏ).

Rang và xay

Hạt cà phê sau đó được rang ở nhiệt độ từ 180-240 độ C để phát triển hương vị đặc trưng. Sau khi rang, hạt cà phê sẽ được làm nguội và xay thành bột mịn để chuẩn bị pha chế.

Đóng gói và bảo quản

Cà phê Robusta sau khi rang và xay cần được đóng gói kín để giữ hương vị và bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng trực tiếp để đảm bảo chất lượng tốt nhất.

Những loại cà phê Robusta nổi tiếng trên thế giới

Cà phê Robusta Việt Nam

Việt Nam là nước sản xuất và xuất khẩu cà phê Robusta lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 40% thị phần toàn cầu. Cà phê Robusta Việt Nam nổi tiếng với hương vị đậm đà, phong phú và sự đồng đều về chất lượng.

Cà phê Robusta Indonesia

Indonesia là một trong những nước sản xuất cà phê Robusta lớn nhất, đặc biệt là cà phê Robusta đảo Java. Cà phê Robusta Indonesia có hương vị mạnh mẽ, hướng vị chocolate và hạt dẻ.

Cà phê Robusta Ấn Độ

Ấn Độ cũng là một trong những nước sản xuất cà phê Robusta lớn, với các vùng trồng nổi tiếng như Kerala và Karnataka. Cà phê Robusta Ấn Độ có hương vị mạnh mẽ, đậm đặc và phức tạp.

Cà phê Robusta Brazil

Brazil là một trong những nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới, tuy nhiên chỉ khoảng 30% là Robusta. Cà phê Robusta Brazil có hương vị đậm đà, ít chua và hơi ngọt.

Công dụng và lợi ích của cà phê Robusta

Tăng cường sức khỏe tim mạch

Cà phê Robusta chứa hàm lượng cao các hợp chất polyphenol, đặc biệt là axit chlorogenic, có tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Giúp tăng cường tiêu hóa

Caffeine trong cà phê Robusta có thể kích thích nhu động ruột, giúp tăng cường tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.

Tăng cường năng lượng và tập trung

Hàm lượng caffeine cao trong cà phê Robusta có thể giúp tăng cường năng lượng, sự tỉnh táo và khả năng tập trung, từ đó cải thiện hiệu suất làm việc.

Giảm nguy cơ bệnh Alzheimer

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và các rối loạn nhận thức khác.

Hỗ trợ giảm cân

Caffeine trong cà phê Robusta có thể giúp tăng cường đốt cháy calo và mỡ thừa, từ đó hỗ trợ quá trình giảm cân nếu kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thể thao.

Cách pha chế và thưởng thức cà phê Robusta ngon nhất

Cách pha chế cà phê Robusta

Có nhiều phương pháp pha chế cà phê Robusta khác nhau như:

• Pha bằng phin truyền thống (phin Việt Nam)
• Pha bằng máy pha cà phê (drip, espresso, french press…)
• Pha cà phê phin tách sữa

Tùy theo sở thích và phương pháp pha chế, bạn có thể điều chỉnh tỷ lệ cà phê và nước, thời gian pha chế để tạo ra hương vị ưa thích.

Cách thưởng thức cà phê Robusta

• Nếm thử cà phê khi còn nóng để cảm nhận đầy đủ hương vị.
• Thử nếm cà phê khi đã nguội một chút để nếm rõ hơn các nốt hương khác nhau.
• Kết hợp với một chút đường hoặc sữa (nếu thích) để làm mềm vị đắng.
• Thưởng thức cà phê Robusta cùng với một món ăn nhẹ như bánh ngọt để tạo sự hài hòa.
• Thưởng thức cà phê Robusta trong bầu không khí thư giãn, thoải mái để cảm nhận trọn vẹn hương vị.

Các món đồ uống được làm từ cà phê Robusta

Cà phê đen đá

Cà phê đen đá là một món đồ uống phổ biến được làm từ cà phê Robusta, đặc biệt ở Việt Nam. Cà phê đen đá có hương vị đậm đà, chua và đắng, phù hợp với khí hậu nóng ẩm.

Cà phê sữa đá

Cà phê sữa đá là sự kết hợp giữa cà phê Robusta đậm đà và sữa tươi béo ngậy, tạo nên hương vị thơm ngon và đặc biệt phù hợp với khẩu vị người Việt.

Cà phê bạc sỉu

Cà phê bạc sỉu là món đồ uống đặc trưng của Việt Nam, được làm từ cà phê Robusta rang xay kết hợp với sữa đặc

Cappuccino

Cappuccino là món đồ uống pha chế từ cà phê Robusta espresso, sữa nóng và bọt sữa. Hương vị đậm đà của Robusta kết hợp với sữa tạo nên hương vị ngon và bắt mắt.

Mocha

Mocha là món đồ uống pha trộn giữa cà phê Robusta, sữa và sốt chocolate. Hương vị đậm đà của Robusta hòa quyện với vị ngọt béo của chocolate tạo nên hương vị phong phú và hấp dẫn.

Cà phê trứng (Egg coffee)

Cà phê trứng là món đồ uống đặc trưng của Hà Nội, được làm từ cà phê Robusta, lòng trắng trứng và đường phèn. Hương vị đậm đà, phong phú và đặc biệt thơm ngon.

Cold brew

Cold brew là phương pháp pha chế cà phê lạnh, thường sử dụng cà phê Robusta để tạo ra hương vị đậm đà, ít chua và trọn vẹn hơn so với cà phê pha nóng.

Những thương hiệu cà phê Robusta uy tín tại Việt Nam

Trung Nguyên

Trung Nguyên là một trong những thương hiệu cà phê Robusta nổi tiếng nhất ở Việt Nam. Cà phê Trung Nguyên được rang xay từ 100% cà phê Robusta Việt Nam và đã được xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới.

Việt Cà phê\n\nViệt Cà phê là thương hiệu cà phê Robusta uy tín, cung cấp các loại cà phê Robusta nguyên chất và hỗn hợp với hương vị đậm đà, đặc trưng của Việt Nam.

Highlands Coffee

Highlands Coffee là chuỗi cà phê nổi tiếng ở Việt Nam, sử dụng cà phê Robusta Việt Nam để pha chế các món đồ uống như cà phê đen đá, cà phê sữa đá, cappuccino…

Vinacafé

Vinacafé là thương hiệu cà phê Robusta lớn của Việt Nam, với sản phẩm chủ yếu là cà phê Robusta nguyên chất và hỗn hợp, được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới.

Café Hòa Tân

Café Hòa Tân là thương hiệu cà phê Robusta nổi tiếng tại Đà Lạt, cung cấp các loại cà phê Robusta nguyên chất và hỗn hợp với hương vị đặc trưng vùng Tây Nguyên.

Kết luận

Cà phê Robusta là một loại cà phê phổ biến trên thế giới với những đặc điểm riêng biệt như hương vị đậm đà, mạnh mẽ, hàm lượng caffeine cao và khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nóng ẩm. Cà phê Robusta mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và được sử dụng để pha chế nhiều món đồ uống thơm ngon, phù hợp với khẩu vị của nhiều người trên thế giới.

Với quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch và chế biến chuyên nghiệp, cùng với sự phát triển của các thương hiệu cà phê uy tín, cà phê Robusta đã trở thành một trong những đặc sản nổi tiếng của Việt Nam và được yêu thích trên toàn thế giới.